Η Σχέση Μεταξύ Κατάθλιψης και Οδήγησης στους Ηλικιωμένους
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, προβλέπεται ότι το 25% των οδηγών θα είναι άνω των 65 ετών μέχρι το 2050. Οι ηλικιωμένοι οδηγοί φαίνεται να προτιμούν τα προσωπικά οχήματα για τις μετακινήσεις τους, παρά τις διαθέσιμες εναλλακτικές μεταφοράς. Ωστόσο, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία οδηγοί διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να προκαλέσουν ατυχήματα σε σύγκριση με τους νεότερους οδηγούς, ηλικίας 25-64 ετών. Είναι αξιοσημείωτο ότι η παρουσία κατάθλιψης έχει σημαντική επιρροή στην οδηγική συμπεριφορά των ηλικιωμένων, όπως καταδεικνύει μελέτη που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό JAMA Network Open.
Παράγοντες Κινδύνου και Κατάθλιψη
Ο αυξημένος κίνδυνος ατυχήματος στους ηλικιωμένους οδηγούς αποδίδεται σε διάφορους παράγοντες, όπως οι ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμακευτικής αγωγής και η παρουσία νοητικών διαταραχών, όπως η άνοια και η κατάθλιψη. Η τελευταία, μάλιστα, επιδεινώνει τη χρόνο αντίδρασης και προκαλεί απόσπαση προσοχής, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα ποσοστά ατυχημάτων. Οι γνωστικές δυσλειτουργίες που προκαλούνται από την κατάθλιψη φαίνεται να έχουν αρνητική επίδραση στην οδηγική ικανότητα των ηλικιωμένων.
Η έρευνα αυτή επικεντρώθηκε στη σύνδεση της κατάθλιψης με επικίνδυνες οδηγικές συμπεριφορές σε ηλικιωμένους. Στο πλαίσιο του έργου DRIVES (Driving Real-World In-Vehicle Evaluation System), αξιολογήθηκαν οι οδηγικές συνήθειες 395 ενηλίκων ηλικίας άνω των 65 ετών, εκ των οποίων οι 85 είχαν διαγνωστεί με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή (MDD).
Αυξημένος Κίνδυνος και Οι Αρνητικές Επιπτώσεις της Κατάθλιψης
Οι ηλικιωμένοι με διάγνωση MDD παρουσίασαν σημανικά υψηλότερα ποσοστά απότομου φρεναρίσματος, υπερβολικής ταχύτητας και απότομων στροφών, σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που δεν πάσχουν από κατάθλιψη. Υπάρχει διαρκής σύνδεση μεταξύ της κατάθλιψης και των επικίνδυνων οδηγικών συμπεριφορών, η οποία παραμένει ισχυρή ακόμη και με τη χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, υποδεικνύοντας ότι η ψυχική υγεία ενδέχεται να επηρεάζει σημαντικά την οδηγική ικανότητα.
Επιπλέον, οι συμμετέχοντες με MDD είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να οδηγούν μακρύτερες αποστάσεις από το σπίτι τους, να επισκέπτονται περισσότερους προορισμούς και να επιδεικνύουν πιο ασταθή οδηγικά μοτίβα, γεγονός που αυξάνει την έκθεσή τους σε δυνητικούς κινδύνους. Αυτά τα ευρήματα ενισχύουν την ανάγκη για λεπτομερή αξιολόγηση της ψυχικής υγείας στους ηλικιωμένους οδηγούς.
Η Αναγκαιότητα Ελέγχου της Ψυχικής Υγείας
Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη για τακτικό έλεγχο της ψυχικής υγείας στους ηλικιωμένους οδηγούς και την ανάπτυξη στοχευμένων στρατηγικών που θα συμβάλλουν στην βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Η ενσωμάτωση παραμέτρων ψυχικής υγείας στην αξιολόγηση της ικανότητας οδήγησης μπορεί να συμβάλει στη μείωση των ατυχημάτων, αλλά και στη διατήρηση της ανεξαρτησίας στην κινητικότητα των ηλικιωμένων.