Αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου: Σημαντικές Αλλαγές και Επιπτώσεις
Οι εργασίες της επιτροπής, στην οποία συμμετέχουν διακεκριμένοι καθηγητές, εκπρόσωποι του δικαστικού σώματος, δικηγόροι και συμβολαιογράφοι, είναι σε πλήρη εξέλιξη και επικεντρώνονται στην αναμόρφωση του κληρονομικού δικαίου. Η ανάγκη για αλλαγές είναι επιτακτική, καθώς ο Κώδικας αυτός παραμένει αμετάβλητος από το 1945.
Κύριες Πτυχές της Αναμόρφωσης
Σύμφωνα με τη συμβολαιογράφο Χριστίνα Μάνδρου, η επιτροπή εξετάζει πολλές πτυχές του δικαίου που αφορούν την κληρονομιά. Μία από τις σημαντικές αλλαγές που προτείνονται αφορά τη νόμιμη μοίρα. Οι αναγκαστικοί κληρονόμοι, όπως είναι τα παιδιά και ο σύζυγος, πρόκειται να αποκτούν δικαίωμα χρηματικής αποζημίωσης αντί για μερίδιο της περιουσίας. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα παραλαμβάνουν φυσικά αγαθά όπως κάποιο ακίνητο, αλλά θα λαμβάνουν ένα χρηματικό ποσό, διευκολύνοντας έτσι την εκμετάλλευση των περιουσιακών στοιχείων και ενισχύοντας την ελευθερία του διαθέτη.
Ένα άλλο κρίσιμο σημείο είναι η ενίσχυση της θέσης του επιζώντα συζύγου. Αυτή τη στιγμή, όταν κληρονομεί μαζί με παιδιά, λαμβάνει το 1/4 της περιουσίας, ενώ σε περίπτωση κληρονομιάς με αδέλφια και ανίψια, το ποσοστό περιορίζεται στο ½. Η επιτροπή φέρνει στο προσκήνιο την πρόταση να αυξηθούν τα ποσοστά που θα δικαιούται ο επιζών σύζυγος, όπως π.χ. το 1/3 όταν υπάρχουν παιδιά και τα 2/3 όταν υπάρχουν συγγενείς δεύτερης τάξης.
Κληρονομικά Χρέη και Χρονικά Περιθώρια
Ένα ζήτημα που απασχολεί πολλούς είναι τα κληρονομικά χρέη. Πολλοί κληρονόμοι αποποιούνται περιουσίες συνοδευόμενες από χρέη, και συχνά οι κληρονόμοι, όπως παιδιά και αδέλφια, αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα με την προθεσμία των τεσσάρων μηνών για την αποποίηση. Η πρόταση της επιτροπής είναι να ξεκινά η προθεσμία από τη στιγμή που ο κληρονόμος ενημερώνεται για την κληρονομιά και τα χρέη της, έτσι ώστε να έχει τη δυνατότητα να προστατευτεί έγκαιρα.
Προστασία του Επιζώντα Συντρόφου
Μια σημαντική αλλαγή που εξετάζεται αφορά την προστασία του επιζώντα συντρόφου χωρίς σύμφωνο συμβίωσης. Προβλέπεται ότι θα μπορέσει να παραμείνει στην κοινή κατοικία για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και ενδέχεται να γίνει κληρονόμος, εφόσον δεν υπάρχουν άλλοι νόμιμοι κληρονόμοι. Ο χρόνος συμβίωσης που θα απαιτείται για αυτή την αναγνώριση εξετάζεται να είναι από δύο έως πέντε έτη.
Επιπλέον, υπάρχει η σκέψη να καθιερωθούν κληρονομικές συμβάσεις, οι οποίες μέχρι σήμερα είναι απαγορευμένες στο ελληνικό δίκαιο, αλλά θα μπορούσαν να διευκολύνουν κοινωνικά ζητήματα και να προσφέρουν λύσεις σε προβλήματα που σχετίζονται με την κληρονομία.