Αξία της Ακίνητης Περιουσίας και Ανισότητες στην Ελλάδα

Τα «ραβασάκια» του ΕΝΦΙΑ αποκαλύπτουν σημαντικά στοιχεία σχετικά με την ακίνητη περιουσία των Ελλήνων. Η στατιστική επεξεργασία των στοιχείων από τους εκκαθαριστές επισημαίνει τη συνολική αντικειμενική αξία των ακινήτων σε εθνικό επίπεδο, με τις διαφορές μεταξύ των περιφερειών να είναι εντυπωσιακές και να αντανακλούν οικονομικές, δημογραφικές και γεωγραφικές ανισότητες. Αν και η σταθερότητα των αντικειμενικών τιμών διατηρεί τον φόρο σε ελεγχόμενα επίπεδα, η συγκέντρωση της αξίας σε συγκεκριμένες περιοχές υπογραμμίζει την ανάγκη για ισορροπημένη ανάπτυξη.

Φέτος, οι φορολογούμενοι παρατήρησαν αύξηση της αντικειμενικής αξίας της ακίνητης περιουσίας τους κατά 5,9 δισ. ευρώ, φτάνοντας από 772 δισ. ευρώ το 2023 σε 778 δισ. ευρώ το 2024. Ωστόσο, η πραγματική αξία των ακινήτων στην Ελλάδα ξεπερνάει το 1 τρισ. ευρώ. Σημειώνεται επίσης ότι 990.000 ιδιοκτήτες απαλλάχθηκαν από την καταβολή του φόρου, με τον συνολικό λογαριασμό των 2,3 δισ. ευρώ να μοιράζεται σε 6,1 εκατομμύρια φορολογούμενους. Το ποσό του ΕΝΦΙΑ για τα φυσικά πρόσωπα ανέρχεται στα 1,74 δισ. ευρώ, ενώ τα νομικά πρόσωπα καλούνται να καταβάλουν 565 εκατ. ευρώ.

Αιτίες της Αυξήσεως

Ο χάρτης του ΕΝΦΙΑ, βάσει των στατιστικών στοιχείων που δημοσιοποίησε η ΑΑΔΕ, δείχνει όχι μόνο την άνοδο της αξίας της περιουσίας των Ελλήνων, αλλά και μια μικρή αύξηση του συνολικού ποσού του φόρου, το οποίο βεβαιώθηκε στα 2,3 δισ. ευρώ από 2,286 δισ. ευρώ το προηγούμενο έτος. Αυτή η αύξηση οφείλεται κυρίως στην αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας, καθώς οι συνολικώς αντικειμενικές τιμές παρέμειναν σταθερές. Η συνολική αύξηση της αντικειμενικής αξίας από το 2023 έως το 2025 φτάνει τα 8,4 δισ. ευρώ, αντανακλώντας την άνοδο των τιμών ακινήτων και την αυξημένη οικοδομική δραστηριότητα.

Περιφερειακές ανισότητες στην Ακίνητη Περιουσία

Η Αττική και η Κεντρική Μακεδονία συγκεντρώνουν την πλειονότητα της αξίας του ΕΝΦΙΑ, επισημαίνοντας τις περιφερειακές ανισότητες. Αναφορικά με τα στοιχεία, οι κάτοικοι της Αττικής, με αξία ακινήτων που φτάνει τα 411 δισ. ευρώ, πληρώνουν πάνω από το 50% του συνολικού ΕΝΦΙΑ του κράτους, που ανέρχεται σε 1,218 δισ. ευρώ. Δεύτερη στην αξία ακινήτων κατατάσσεται η Κεντρική Μακεδονία με 102 δισ. ευρώ αξία, 1,2 εκατομμύρια ιδιοκτήτες και 296,5 εκατ. ευρώ ΕΝΦΙΑ. Αντίθετα, η Δυτική Μακεδονία εμφανίζεται ως η λιγότερο πλούσια περιφέρεια, με αξία ακινήτων 10,2 δισ. ευρώ και ΕΝΦΙΑ 34,3 εκατ. ευρώ για 186.751 ΑΦΜ.

Το φαινόμενο αυτό καταδεικνύει την κυριαρχία της Αττικής λόγω του πληθυσμού και των υψηλών ρυθμών αστικοποίησης. Η οικονομική και τουριστική δυναμική της Κεντρικής Μακεδονίας και της Κρήτης επιβεβαιώνει την ανάπτυξη και των δύο περιοχών.

Δεδομένα ανά Περιφέρεια

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία ανά περιφέρεια, οι φορολογούμενοι και οι αξίες της ακίνητης περιουσίας έχουν ως εξής:

Περιφέρεια Αττικής: 2.223.711 φορολογούμενοι με ακίνητη περιουσία αξίας 410,9 δισ. ευρώ και ΕΝΦΙΑ 1,2 δισ. ευρώ.
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας: 1.062.323 ιδιοκτήτες με ακίνητη περιουσία 101,9 δισ. ευρώ και ΕΝΦΙΑ 296,5 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Κρήτης: 366.391 φορολογούμενοι κατέχουν ακίνητη περιουσία αξίας 42,15 δισ. ευρώ και πληρώνουν φόρο 124,3 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Θεσσαλίας: 398.739 ιδιοκτήτες με ακίνητη περιουσία 33,1 δισ. ευρώ και ΕΝΦΙΑ 97,6 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Πελοποννήσου: 345.696 ιδιοκτήτες με ακίνητη περιουσία 31,8 δισ. ευρώ και ΕΝΦΙΑ 94,4 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης: 330.949 ιδιοκτήτες με αξία περιουσίας 23,9 δισ. ευρώ και φόρο 74,25 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου: 127.006 ιδιοκτήτες με αξία ακίνητης περιουσίας 11,43 δισ. ευρώ και φόρο 33,5 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας: 355.052 φορολογούμενοι με αξία ακίνητης περιουσίας 29,15 δισ. ευρώ και φόρο 84,85 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας: 159.678 ιδιοκτήτες με αξία 10,24 δισ. ευρώ και 34,38 εκατ. ευρώ ΕΝΦΙΑ.
Περιφέρεια Ηπείρου: 184.145 φορολογούμενοι με αξία ακίνητης περιουσίας 17,8 δισ. ευρώ και φόρο 44,4 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Ιονίων Νήσων: 141.062 φορολογούμενοι κατέχουν ακίνητη περιουσία 16,66 δισ. ευρώ με φόρο 50,32 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου: 178.009 με ακίνητη περιουσία αξίας 25,8 δισ. ευρώ και φόρο 79,9 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας: 282.215 φορολογούμενοι με αξία κρατικής περιουσίας 22,8 δισ. ευρώ και φόρο 70,39 εκατ. ευρώ.

Επιμέρους Στοιχεία για τις Αυξήσεις

Η μεγαλύτερη απόλυτη αύξηση κατά 1,74 δισ. ευρώ παρατηρήθηκε στην Κεντρική Μακεδονία, κυρίως λόγω νέων κατασκευών και ζήτησης στη Θεσσαλονίκη. Σημαντική ποσοστιαία αύξηση (+2,1%) καταγράφεται στη Δυτική Ελλάδα, γεγονός που υποδεικνύει ανάπτυξη σε περιοχές όπως η Πάτρα. Αντίθετα, η Στερεά Ελλάδα είναι η μοναδική περιοχή που εμφάνισε μείωση (-180 εκατ. ευρώ), πιθανώς λόγω στασιμότητας ή διορθώσεων στα δεδομένα.

Αύξηση Τιμών Πώλησης Ακινήτων για το 2024

Οι τιμές πώλησης ακινήτων στην Ελλάδα συνεχίζουν την ανοδική πορεία τους, αν και οι ρυθμοί είναι πιο συγκρατημένοι σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Το 2024 καταγράφηκε επίσης αύξηση κατά 6,5% στις πωλήσεις ακινήτων σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τα στοιχεία της RE/MAX Ελλάς. Εντυπωσιακή είναι η αύξηση αυτή σε όλες τις κατηγορίες ακινήτων, ανεξαρτήτως έτους κατασκευής.

Η μέση τιμή για νεόδμητα ακίνητα έως πέντε ετών το 2024 υπερέβη κατά 3.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ οι τιμές για τα παλαιότερα ακίνητα ξεπέρασαν ελαφρώς τα 2.000 ευρώ ανά τ.μ. Αυτές οι αυξήσεις αποτελούν ετήσιες αυξήσεις 6,1% και 6,8% αντίστοιχα.

Η ανοδική πορεία των τιμών δεν περιορίζεται μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά επεκτείνεται και σε δημοφιλείς τουριστικές περιοχές, δημιουργώντας ενδιαφέρον και σε νέες, λιγότερο προβεβλημένες περιοχές της χώρας, κυρίως λόγω ανταγωνιστικών τιμών σε σύγκριση με άλλες χώρες και των επενδυτικών κινήτρων όπως το πρόγραμμα Golden Visa.

Εξελίξεις στις Τιμές Ακινήτων στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη

Στον νομό Αττικής, οι πωλήσεις δείχνουν αύξηση κατά 6,5% στις τιμές των παλαιότερων ακινήτων, ενώ στα νεόδμητα ακίνητα παρατηρείται αύξηση 5,7%. Αντίστοιχες τάσεις καταγράφηκαν και στη Θεσσαλονίκη, με σημαντικές επιδόσεις και στα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδας, σύμφωνα με τα δεδομένα της RE/MAX Ελλάς.