Η κατάσταση του ελληνικού σιδηροδρόμου 26 μήνες μετά την τραγωδία στα Τέμπη
Είκοσι έξι μήνες έχουν περάσει από την τραγική κατάληξη στα Τέμπη, όπου 57 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε μία μετωπική σύγκρουση μεταξύ επιβατικής και εμπορικής αμαξοστοιχίας. Παρά τη δραματική αυτή εξέλιξη, ο ελληνικός σιδηρόδρομος εξακολουθεί να βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση, γεμάτη προβλήματα και περιορισμένες βελτιώσεις. Οι προγραμματισμένες αναβαθμίσεις μοιάζουν να προχωρούν αργά, με την κοινωνία και τους συγγενείς των θυμάτων να ζητούν δικαιοσύνη και διαφάνεια, ενώ η εμπιστοσύνη στους θεσμούς καταρρέει.
Προκειμένου να καταδείξει τα σημαντικά προβλήματα που εξακολουθούν να απασχολούν τον ελληνικό σιδηρόδρομο, ο Κώστας Γενηδούνιας παραθέτει 13 κρίσιμες παρατηρήσεις που αναδεικνύουν τις αποτυχίες που σχετίζονται με τον εκσυγχρονισμό και την ορθολογική λειτουργία του δικτύου.
Αργός εκσυγχρονισμός και προβληματικές υποδομές
Ο Κώστας Γενηδούνιας αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η κατάσταση του ελληνικού σιδηρόδρομου δεν έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία δύο χρόνια. Σημειώνει ότι:
1. Το ETCS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου Σιδηροδρομικών Μεταφορών) δεν έχει εγκατασταθεί σε καμία σιδηροδρομική γραμμή, παρόλο που γίνονται δοκιμές και επικοινωνιακές ανακοινώσεις που δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα.
2. Το GSMR (σύστημα επαγγελματικής επικοινωνίας) λειτουργεί ως εφεδρικό σύστημα και η σχετική εγκύκλιος από τον ΟΣΕ δεν έχει εκδοθεί, παρά τις προσπάθειες των ελάχιστων ειδικών με εμπειρία.
3. Στη γραμμή Πειραιάς – Κιάτο, επικρατεί η ίδια κατάσταση όπως και πριν από 26 μήνες, με ελλιπής τηλεδιοίκηση και φωτοσήματα, δημιουργώντας ζήτημα ασφάλειας και αυξάνοντας τους χρόνους αναμονής. Η τηλεματική δεν λειτουργεί σε κανένα σημείο του δικτύου, γεγονός που υποχρεώνει τους επιβάτες να αναζητούν πληροφορίες μέσω τηλεφώνων.
Καθυστερήσεις και αδυναμίες στον έλεγχο
4. Η γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη υποφέρει από έλλειψη φωτοσημάτων και τηλεδιοίκησης, οδηγώντας σε περιορισμούς ταχύτητας και σημαντικές καθυστερήσεις.
5. Η γραμμή της Φλώρινας δεν έχει αποκατασταθεί ως προς τις επικοινωνίες, παρά τις ανησυχίες του σωματείου. Επιπλέον, πολλά σημεία του δικτύου παραμένουν προβληματικά με βλάβες που δεν έχουν διορθωθεί.
6. Στη γραμμή μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης εντοπίζονται δεκάδες καθυστερήσεις, ενώ η Hellenic Train δεν προσαρμόζει τις ανακοινώσεις της ώστε να αντικατοπτρίζουν την πραγματική εικόνα του δικτύου και των δρομολογίων.
Επενδύσεις και ενεργοποίηση υποδομών
7. Η έλλειψη τροχαίου υλικού παραμένει κρίσιμο ζήτημα, με αναγκαίες προσλήψεις και ανανεώσεις να καθυστερούν. Καθώς τα Desiro είναι ανεπαρκή, ολοκληρώνονται επικίνδυνες συνθέσεις στον Προαστιακό Θεσσαλονίκης.
8. Έχουν πραγματοποιηθεί ελάχιστες επενδύσεις που αφορούν νέα τροχαία υλικά, ενώ η προσδοκία για την έλευση νέων σιδηροδρομικών συρμών παρέχει ελάχιστη ελπίδα. Οι προθεσμίες που έχουν θέσει οι κυβερνητικές συμφωνίες φαίνονται ανεδαφικές.
9. Νομικές ρυθμίσεις για τον ΟΣΕ συνεχίζουν να καθυστερούν, καθώς τα προηγούμενα νομοσχέδια δεν εφαρμόστηκαν και ο μετασχηματισμός του Οργανισμού παραμένει ανεκπλήρωτος.
Δυσκολίες στην εξυπηρέτηση και επικοινωνία
10. Η διαδικασία προσλήψεων για θέσεις σταθμαρχών και κλειδούχων παραμένει σε αναμονή, με την εκκρεμότητα του διαγωνισμού να διαρκεί για 3 χρόνια, δημιουργώντας ανάγκη επείγουσας ενίσχυσης του προσωπικού.
11. Πολλές περιοχές, όπως ο Βόλος, η Καλαμπάκα και η Φλώρινα, στερούνται σιδηροδρομικών υπηρεσιών εδώ και 26 μήνες.
12. Η Δράμα, η Ξάνθη και η Κομοτηνή έχουν μείνει χωρίς τρένα για πέντε χρόνια, και έργα μικρού μήκους, όπως το Λουτράκι, παραμένουν σε αδράνεια.
13. Στην περιοχή της Θράκης, οι καθυστερήσεις έχουν αυξηθεί σε σχέση με το 2019, καθιστώντας τη σύνδεση με στρατιωτικές μεταφορές προτεραιότητα, εις βάρος της καθημερινής εξυπηρέτησης του κοινού. Οι εγκαταστάσεις παραμένουν υποβαθμισμένες και ανάγκη ενεργοποίησης υποδομών είναι επιτακτική.