Αναλυτική Προσέγγιση στην Ιρανική Πυρηνική Απειλή

Στις 13 Ιουνίου, το Ισραήλ προχώρησε σε στρατιωτική επίθεση εναντίον του Ιράν, υποστηρίζοντας ότι το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα έχει φτάσει σε ένα «σημείο χωρίς επιστροφή». Αυτή η δήλωση βασίστηκε σε απόρρητα στοιχεία που παρουσιάστηκαν και στους δυτικούς συμμάχους. Η πληροφορία αυτή φαίνεται να έχει κινητοποιήσει τόσο την ισραηλινή κυβέρνηση όσο και τις στρατηγικές της υπηρεσίες, με την ανάγκη δράσης να είναι επιτακτική.

Αν και κάποια στοιχεία παραμένουν μυστικά, το Economist εξασφάλισε πρόσβαση σε πηγές που γνωρίζουν το περιεχόμενο αυτών των φακέλων, προσφέροντας έτσι μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τα ευρήματα και τις πολιτικές τους διαστάσεις.

Τα Κρίσιμα Ευρήματα των Ισραηλινών Φακέλων

Η ισραηλινή πλευρά υποστηρίζει ότι υπάρχουν δύο βασικά στοιχεία που αναδεικνύουν την επιτάχυνση της πορείας του Ιράν προς την παραγωγή πυρηνικών όπλων:

Πρώτον, υπάρχει αναφορά σε μία ομάδα Ιρανών επιστημόνων που φέρεται να έχει αποκρύψει πυρηνικό υλικό αβέβαιης καθαρότητας, το οποίο δεν καταγράφηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ). Στις 9 Ιουνίου, ο Οργανισμός κατέγραψε επίσημα ότι τα ιρανικά αποθέματα περιλαμβάνουν πάνω από 400 κιλά εμπλουτισμένου ουρανίου υψηλής καθαρότητας.

Δεύτερον, οι επιστήμονες αυτοί φέρονται να είχαν προγραμματίσει συνάντηση με στελέχη του πυραυλικού σώματος των Φρουρών της Επανάστασης, γεγονός που υποδηλώνει την έναρξη της διαδικασίας «συζεύξεως» πυρηνικών κεφαλών με πυραύλους. Αυτή η δραστηριότητα περνά ως συνέχεια του προγράμματος AMAD, το οποίο το Ιράν φέρεται να ανέστειλε το 2003, εξαιτίας του φόβου της αμερικανικής εισβολής.

Η νέα δομή περιλαμβάνει την οργάνωση SPND, η οποία καλύπτεται από δραστηριότητες σε τομείς όπως τα εμβόλια covid-19 και η τεχνολογία λέιζερ. Σύμφωνα με το Ισραήλ, καθοριστικός ήταν ο ρόλος του Μοχσέν Φαχριζαντέ, πρώην επικεφαλής του AMAD, που δολοφονήθηκε το 2020.

Η Δημιουργία του «Ειδικού Ομίλου Προόδου»

Στους φακέλους γίνεται επίσης αναφορά στη συγκρότηση ενός «Ειδικού Ομίλου Προόδου» με αποστολή να επιταχύνει τη διαδικασία μετάβασης στην οπλοποίηση, εάν προκύψει σχετική απόφαση από τον ανώτατο ηγέτη Αλί Χαμενεΐ. Αυτή η δραστηριότητα έχει αυξηθεί, σύμφωνα με τους Ισραηλινούς, στα τέλη του 2024, κυρίως λόγω περιορισμένων επιτυχιών των ιρανικών επιθέσεων με πυραύλους, της αποδυνάμωσης των αντιαεροπορικών συστημάτων από τις ισραηλινές επιδρομές και της κατάρρευσης στρατηγικών συμμάχων του Ιράν στη Γάζα και στον Λίβανο.

Η Σημαντικότητα της Συνάντησης με τους Πυραυλάρχες

Η προγραμματισμένη συνάντηση με τη διοίκηση των πυραύλων θεωρείται καθοριστική. Αν επιβεβαιωθεί, αυτό θα σήμαινε ότι το Ιράν έχει προχωρήσει από τη θεωρία στην πράξη, εισερχόμενο στη φάση του επιχειρησιακού σχεδιασμού. Προβλέψεις για τέτοιες προσπάθειες είχαν καταγραφεί από το 2011 από τη ΔΟΑΕ, η οποία είχε αναφέρει τη μοντελοποίηση πυρηνικών κεφαλών.

Η Αξιολόγηση των Πληροφοριών

Δυσκολίες στην αξιολόγηση των πληροφοριών προκύπτουν και από την εθνική υπηρεσία πληροφοριών των ΗΠΑ, όπου η διευθύντρια Τάλσι Γκάμπαρντ δήλωσε ότι το Ιράν δεν έχει εγκρίνει νέο πρόγραμμα κατασκευής πυρηνικών όπλων. Ο διευθυντής του ΙΑΕΑ, Ραφαέλ Γκρόσι, ισχυρίστηκε επίσης ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις για συστηματική προσπάθεια κατασκευής πυρηνικής βόμβας. Παρ’ όλα αυτά, η υπηρεσία του επιβεβαίωσε την ύπαρξη μη δηλωμένων υλικών σε τρεις τοποθεσίες στο Ιράν.

Δηλώσεις του πρώην προεδρικού περιβάλλοντος, υπό τον πρόεδρο Τραμπ, προκαλούν προβληματισμό. Ο Τραμπ δήλωσε πως δεν ενδιαφέρεται για τις εκτιμήσεις της Γκάμπαρντ, προειδοποιώντας ότι το Ιράν είναι πολύ κοντά στο να αποκτήσει μία βόμβα. Στελέχη της κυβέρνησής του αναγνωρίζουν ότι μόνο οι ΗΠΑ έχουν τα κατάλληλα όπλα για να πλήξουν κρίσιμες εγκαταστάσεις, όπως το Φορντό, το οποίο παραμένει άθικτο.

Το Ιράκ, οι Κίνδυνοι και οι Πολιτικές Σκοπιμότητες

Η εισβολή στο Ιράκ το 2003, που βασίστηκε σε λανθασμένες πληροφορίες για όπλα μαζικής καταστροφής, δημιουργεί ανησυχίες για το αν οι ισραηλινές πληροφορίες σχετικά με το Ιράν είναι ακριβείς ή αν ερμηνεύονται διαστρεβλωμένα με βάση πολιτικές σκοπιμότητες. Ακόμα και αν οι πληροφορίες είναι έγκυρες, το κρίσιμο ερώτημα παραμένει: έχουν όντως οι Ιρανοί υπερβεί ένα σημαντικό όριο ή απλώς πλησιάζουν πιο κοντά στην κατασκευή ενός πυρηνικού όπλου από ότι στο παρελθόν;