Εξελίξεις στη Φαρμακευτική από τον Μύκητα Aspergillus flavus
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια με επικεφαλής τον καθηγητή Σέρι Γκάο προχώρησαν σε μια εντυπωσιακή ανακάλυψη: μετέτρεψαν τον επικίνδυνο μύκητα Aspergillus flavus, ο οποίος έχει συνδεθεί με θρύλους όπως η «κατάρα των Φαραώ», σε μια πολλά υποσχόμενη ένωση που αναμένεται να συμβάλει στην καταπολέμηση του καρκίνου. Αυτή η εύρεση ανοίγει νέους δρόμους στην ανακάλυψη φαρμακευτικών σκευασμάτων από μύκητες, γεγονός που θέτει τις βάσεις για μια πιθανώς επαναστατική θεραπεία.
Η φήμη της «κατάρας του Φαραώ» αναδύθηκε μετά την ανακάλυψη του τάφου του βασιλιά Τουταγχαμών τη δεκαετία του 1920, όταν αρκετά μέλη της ομάδας ανασκαφής υπέφεραν από πρόωρους θανάτους. Αυτή η περίοδος οδήγησε σε αναλύσεις, οι οποίες αποκάλυψαν ότι τα σπόρια του μύκητα Aspergillus flavus, τα οποία είχαν παραμείνει αδρανή για χιλιετίες, ενδέχεται να είχαν συμβάλει σε λοιμώξεις του πνεύμονα, ιδιαίτερα σε άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα. Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, έρευνες που διεξήχθησαν σε τάφο στην Πολωνία αποκάλυψαν την παρουσία του ίδιου μύκητα και τη συσχέτισή του με πρόωρους θανάτους σε επιστήμονες.
Μύκητες και Ιατρική: Μια Υπόσχεση για το Μέλλον
Η ανακάλυψη αυτής της νέας θεραπείας βασίζεται σε μια κατηγορία πεπτιδίων που είναι ριβοσωμικά συντιθέμενα και μετα-μεταφραστικά τροποποιημένα (RiPPs). Αν και έχουν ανακαλυφθεί χιλιάδες RiPPs σε βακτήρια, μόνο λίγες έχουν βρεθεί σε μύκητες, η ύπαρξη των οποίων παρέχει υποσχέσεις για την ανάπτυξη καινούργιων φαρμάκων. Η ομάδα των ερευνητών ξεκίνησε με τη μελέτη δώδεκα στελεχών του Aspergillus, ανακαλύπτοντας ότι ο Aspergillus flavus ήταν ιδιαίτερα υποσχόμενος για περαιτέρω έρευνες. Από την ανάλυση τους απομονώθηκαν τέσσερα διαφορετικά RiPPs που παρουσίαζαν μοναδικές δομές αλληλοσυνδεόμενων δακτυλίων, τις οποίες οι ερευνητές ονόμασαν ασπεριγκιμικίνες.
Αυτές οι ενώσεις, ακόμα και χωρίς τροποποιήσεις, έδειξαν να επηρεάζουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων. Δύο από τις τέσσερις παραλλαγές των ασπεριγκιμικινών παρουσίασαν ισχυρές αντιλυχαιμικές δράσεις, με μία, που περιείχε επιπλέον λιπίδιο, να έχει αποτελέσματα συγκρίσιμα με τα φάρμακα της κυταραβίνης και της δαουνορουβικίνης, τα οποία χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες στην θεραπεία της λευχαιμίας. Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι οι ασπεριγκιμικίνες πιθανώς επηρεάζουν τη διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης, προσδιορίζοντας έτσι τον μηχανισμό δράσης τους.
Μελλοντικές Προοπτικές και Κλινικές Δοκιμές
Ένα βελτιωμένο χαρακτηριστικό των ασπεριγκιμικινών είναι η περιορισμένη τους επίδραση σε καρκινικά κύτταρα του μαστού, του ήπατος ή των πνευμόνων, γεγονός που υποδεικνύει ότι μπορεί να παρέχουν στοχευμένες θεραπείες, κάτι που είναι κρίσιμο για τη φαρμακευτική έρευνα. Οι ερευνητές αναγνωρίζουν επίσης παρόμοιες ομάδες γονιδίων σε άλλους μύκητες, υποδεικνύοντας ότι πιθανόν προς ανακάλυψη υπάρχουν περισσότερες RiPPs από μύκητες. Το επόμενο βήμα θα είναι η δοκιμή των ασπεριγκιμικινών σε ζωικά μοντέλα, με την προοπτική να προχωρήσουν σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.