Στρατηγική Διαχείρισης Ληξιπρόθεσμων Οφειλών προς το Δημόσιο
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρά στη συστηματική καταγραφή και διαχείριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας στην είσπραξη των δημοσίων εσόδων και την αποτύπωση μιας ρεαλιστικής οικονομικής εικόνας για τη χώρα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα, το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών ανέρχεται σε περίπου 108,4 δισ. ευρώ, γεγονός που επιβαρύνει σημαντικά τον κρατικό προϋπολογισμό και τη διοίκηση των οικονομικών.
Από το σύνολο αυτών των οφειλών, πάνω από 10 δισ. ευρώ χαρακτηρίζονται ως ανεπίδεκτες είσπραξης. Αυτές οι οφειλές προέρχονται κυρίως από πτωχευμένες επιχειρήσεις, αποβιώσαντες φορολογούμενους χωρίς κληρονόμους, ή οφειλέτες που δεν κατέχουν καταγεγραμμένα περιουσιακά στοιχεία. Ήδη, έχουν καταχωρηθεί 26,3 δισ. ευρώ στο ειδικό μητρώο ανεπίδεκτων είσπραξης της ΑΑΔΕ, με σκοπό την ορθολογική αποτύπωση και διαχείριση αυτών των υποχρεώσεων, και η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025.
Διαδικασία Ένταξης στο Μητρώο Ανεπίδεκτων Είσπραξης
Η ένταξη στο μητρώο ανεπίδεκτης είσπραξης απαιτεί πλήρη εξάντληση των δυνατοτήτων αναζήτησης περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και των συνυπόχρεων. Τα κριτήρια που απαιτούνται για αυτή τη διαδικασία περιλαμβάνουν:
- Απουσία καταγεγραμμένης περιουσίας ή απαιτήσεων από τρίτους,
- Υποβολή ποινικής δίωξης όπου απαιτείται,
- Αντικειμενική αδυναμία είσπραξης,
- Περιουσία χαμηλής αξίας (κάτω του 5% της βασικής οφειλής, με ανώτατα όρια 100.000 ευρώ για ακίνητα και 30.000 ευρώ για κινητά).
Η διαδικασία ένταξης στο μητρώο διαφοροποιείται ανάλογα με το ποσό της οφειλής:
- * Για οφειλές έως 300.000 ευρώ: αρμόδιες είναι οι τοπικές ΔΟΥ και τελωνειακές υπηρεσίες.
- * Για ποσά από 300.000 έως 3 εκατ. ευρώ: απαιτείται έγκριση του Διοικητή της ΑΑΔΕ.
- * Για χρέη άνω των 3 εκατ. ευρώ: η απόφαση λαμβάνεται από τον Διοικητή κατόπιν εισήγησης της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης.
Σημασία της Διαχείρισης Ληξιπρόθεσμων Οφειλών
Ο χαρακτηρισμός μιας οφειλής ως ανεπίδεκτης είσπραξης δεν σημαίνει διαγραφή της αλλά αναστολή των μέτρων είσπραξης για έως και δέκα χρόνια. Το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα να επανεξετάσει την κατάσταση αν υπάρξουν μεταβολές, όπως εντοπισμός περιουσίας, γεγονός που θα «αναβιώσει» την οφειλή και θα την καθιστά εκ νέου απαιτητή. Με την καταχώρηση στο μητρώο, αναστέλλονται η παραγραφή της οφειλής, η έκδοση φορολογικών πιστοποιητικών, και οι λογαριασμοί μπορεί να δεσμευτούν.
Ανεξαρτήτως των ανεπίδεκτων οφειλών, η ΑΑΔΕ προχωρά σε ενισχυμένες ενέργειες είσπραξης για τις υπόλοιπες ληξιπρόθεσμες οφειλές, οι οποίες εκτιμώνται περίπου σε 81 δισ. ευρώ. Ο στόχος για το 2025 περιλαμβάνει τη συλλογή τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ μέσω στοχευμένων δράσεων, περιλαμβανομένων τηλεφωνικών κλήσεων σε 60.000 οφειλέτες.
Ευνοϊκές Ρυθμίσεις Αποπληρωμής
Επιπλέον, οι ρυθμίσεις αποπληρωμής περιλαμβάνουν ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, όπως:
- * Προς τους Δήμους: δυνατότητα αποπληρωμής σε έως 60 δόσεις με ελάχιστο ποσό 50 ευρώ ανά δόση και απαλλαγές από προσαυξήσεις έως 95% για ευάλωτες ομάδες.
- * Προς την Εφορία: σταθερό επιτόκιο έως Μάρτιο 2025 – 4,34% για έως 12 δόσεις, 5,84% για άνω των 12, και 7,34% για δεύτερη ρύθμιση με περισσότερες από 12 δόσεις.
Δημοσιοποίηση Οφειλετών
Σε συνεργασία με τον e-ΕΦΚΑ, η ΑΑΔΕ προγραμματίζει τη δημοσιοποίηση, στις 30 Ιουνίου 2025, των ενημερωμένων στοιχείων για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Στη λίστα θα περιλαμβάνονται οφειλές άνω των 150.000 ευρώ που παραμένουν ανεξόφλητες για διάστημα άνω του ενός έτους, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας στο φορολογικό σύστημα.
Η συνολική πολιτική διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων χρεών αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη δημοσιονομική σταθερότητα και την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης. Η ΑΑΔΕ συνεχίζει να εφαρμόζει στοχευμένες δράσεις, ενισχύοντας τα εργαλεία είσπραξης με σκοπό την ασφάλιση των δημοσίων εσόδων και τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας.