Η Κρίση Στέγασης και ο Τουρισμός στην Ισπανία
Το μεσογειακό κλίμα, η κουζίνα και η αρχιτεκτονική αποτελούν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά που καθιστούν την Ισπανία έναν από τους πιο ελκυστικούς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως. Το 2024, η χώρα υποδέχτηκε περίπου 98 εκατομμύρια επισκέπτες, τοποθετώντας την στη δεύτερη θέση ως την πιο επισκέψιμη χώρα, μετά τη Γαλλία. Ωστόσο, η αυξανόμενη δημοτικότητα της Ιβηρικής χώρας συνοδεύεται από σοβαρές προκλήσεις.
Σε μεγάλες αστικές ζώνες όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη και η Βαλένθια, η αύξηση των καταχωρήσεων κατοικιών σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, όπως η Airbnb, έχει οδηγήσει σε μία διαρκώς επιδεινούμενη στεγαστική κρίση. Σύμφωνα με το Κέντρο Κοινωνιολογικών Ερευνών της Ισπανίας, αυτή η κατάσταση έχει γίνει η κυριότερη ανησυχία των Ισπανών πολιτών. Η κυβέρνηση των Σοσιαλιστών προσπαθεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των πολιτών, αναλαμβάνοντας δράση για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Στα μέσα Μαΐου, το Υπουργείο Κοινωνικών Δικαιωμάτων, Καταναλωτών και Ατζέντας 2030 ζήτησε την αφαίρεση σχεδόν 66.000 καταχωρήσεων από την Airbnb, επικαλούμενο παραβάσεις στους κανονισμούς που διέπουν τα τουριστικά καταλύματα. Αν και η απάντηση της Airbnb στην απόφαση βρίσκεται σε διαδικασία έφεσης, οι μόνιμοι κάτοικοι εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια για την καθυστέρηση λήψης μέτρων, υποστηρίζοντας ότι η ποιότητα ζωής τους έχει υποβαθμιστεί λόγω της έλλειψης προσιτής στέγασης.
Η Πολιτική Στεγαστικής Πολιτικής και οι Αντιδράσεις
Ο Ενρίκο Κόντζιου, ένας 40χρονος οικογενειακός γιατρός από τη Μαδρίτη, δήλωσε σε συνέντευξή του στο CNN ότι η αδυναμία πρόσβασης σε ένα αξιοπρεπές διαμέρισμα πλήττει την αξιοπρέπεια των εργαζομένων. Ο ίδιος μοιράζεται ένα διαμέρισμα με δύο συγκατοίκους κοντά στο κέντρο της πρωτεύουσας. Αντίστοιχα, η Ρακέλ Πέρεθ, 41 ετών από τη Βαρκελώνη, ανέφερε ότι νιώθει παγιδευμένη από την έλλειψη κατοικιών, προτείνοντας ότι μόνο αυστηροί περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις μπορούν να προσφέρουν μια λύση.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Idealista, την τελευταία δεκαετία η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο για ενοικιάσεις κατοικιών στην Ισπανία έχει αυξηθεί κατά 85%. Ο τουρισμός και οι εποχικές ενοικιάσεις θεωρούνται ως οι κύριοι παράγοντες της αύξησης. Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία αναφέρει ότι υπάρχουν 400.000 τουριστικές κατοικίες στη χώρα, και η Τράπεζα της Ισπανίας εκτιμά ότι το έλλειμμα στέγασης κυμαίνεται μεταξύ 400.000 και 450.000 κατοικιών. Αυτοί οι αριθμοί φαίνεται να έχουν οδηγήσει την κυβέρνηση να πα采取 δράση έναντι των μισθώσεων που θεωρεί παράνομες.
Οι Επιπτώσεις της Βραχυχρόνιας Μίσθωσης
Ο Πάμπλο Μπουστιντούι, υπουργός Κοινωνικών Δικαιωμάτων, δήλωσε ότι πίσω από κάθε μία από τις 65.000 καταχωρήσεις υπήρχαν σπίτια για οικογένειες και φοιτητές, οι οποίοι εκδιώκονται από τις γειτονιές τους. Οι περισσότερες από αυτές τις καταχωρήσεις παρουσιάζουν παραβιάσεις των ισχυόντων κανονισμών. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Μαδρίτης έχει δώσει εντολή στην Airbnb να αποσύρει 5.800 καταχωρήσεις από συγκεκριμένες περιοχές της χώρας.
Η Airbnb απάντησε ότι θα ασκήσει έφεση σε όλες τις αποφάσεις και κατηγόρησε το υπουργείο για ακατάλληλη μέθοδο στον έλεγχο των καταχωρήσεων. Επιπλέον, ανακοίνωσε ότι συνεργάζεται με τις τοπικές κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση των παράνομων καταχωρήσεων.
Προοπτικές και Αντιδράσεις
Η δημοτική αρχή της Βαρκελώνης ανακοίνωσε επίσης την απόφασή της να μην ανανεώσει τις άδειες για τουριστικά διαμερίσματα μετά το 2028, γυρνώντας την προσοχή σε πάνω από 10.000 διαμερίσματα που θα πρέπει να είναι διαθέσιμα για τους ντόπιους. Αυτή η κίνηση έχει προκαλέσει αντιδράσεις από ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι απαιτούν αποζημιώσεις για τα διαμερίσματα που θα επηρεαστούν. Ο Χαβιέ Σολέ, κάτοικος Βαρκελώνης, επισημαίνει ότι η ρύθμιση των ενοικίων είναι απαραίτητη και όχι πάντοτε η απλή αύξηση προσφοράς κατοικιών.
Ορισμένοι τουρίστες υποστηρίζουν την ενίσχυση των κανόνων για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Η Λάρα Σορμπίλι, τουρίστρια από το Μπουένος Άιρες, δήλωσε ότι συμφωνεί με τις προσπάθειες μείωσης των ενοικίων για τους ντόπιους, παρά την προτίμησή της για την Airbnb λόγω των ανέσεων που προσφέρει. Η Ντέμπορα Μέρφι, από την Ιρλανδία, προσέθεσε ότι τα νέα μέτρα ίσως είναι θετικά, καθώς θα απελευθερώνουν διαμερίσματα για τους ντόπιους κατοίκους.